آشنایی با رشته کلام اسـلامی
امام جواد علیه السلام: «اِنَّ مَنْ تَکَفَّلَ بِأَیْتامِ آلِ مُحَمَّدٍ الْمُنْقَطِعینَ عَنْ اِمامِهِمْ، الَمُتَحَیِّرینَ فی جَهْلِهِمْ، اَلأَْسْراءِ فی اَیْدی شَیاطینِهِمْ وَ فی اَیْدِی النَّواصِبِ مِنْ اَعْدائِنا فَاسْتَنْقَذَهُمْ مِنْهُمْ وَأَخْرَجَهُمْ مِنْ حَیْرَتِهِمْ وَقَهْرِ الشَّیاطینَ بِرَدِّ وَساوِسِهِمْ وَقَهْرِ النّاصِبینَ بِحُجَجِ رَبِّهِمْ وَدَلیلِ اَئِمَّتِهِمْ، لَیُفَضَّلُونَ عِنْدَ اللّه ِ تَعالی عَلَی الْعابِدِ بِاَفْضَلِ الْمَواقِعِ بِاَکْثَرَ مِنْ فَضْلِ السَّماءِ عَلَی الاَْرْضِ وَالْعَرْشِ وَالْکُرْسِیِّ وَالْحُجُبِ [عَلَی السَّماءِ] وَفَضْلُهُمْ عَلی هذا الْعابِدِ کَفَضْلِ الْقَمَرِ لَیْلَةَ الْبَدْرِ عَلی اَخْفی کَوْکَبٍ فِی السَّماء».
از مهمترین اهداف و رسالت های علم کلام ، تبیین و تثبیت عقاید دینی و پاسخ گوئی به اشکالات و شبهات در این زمینه است؛ و با توجه به اینکه این رسالت یکی از شئونات انبیاء الهی بوده است، می توان این علم را همزاد با ادیان آسمانی به شمار آورد.
در آیین اسلام نیز این علم از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و مورد اهتمام معصومین علیهم السلام قرار گرفته است؛ ایشان با تربیت شاگران متعدد مبرّزی خصوصاً در عصر صادقین علیهما السلام نفش مهمّی در این جهت ایفا نموده اند؛ این مهمّ، در آثار علمی اندیشمندان اسلامی نیز مشهود بوده و سهم قابل توجه ای را به خود اختصاص داده است.
امروزه نیز با توجه به نیاز های روز افزون بشر به معارف الهی و ضرورت پاسخ گوئی به این نیازها و دفع شبهات و تهاجماتی که بر علیه اصول اعتقادی و باورهای بنیادین اسلامی و جود دارد، ضرورت توجه جدی به این علم و آموزش آن در سطوح مختلف بیش از پیش احساس می شود، بدین جهت مرکز آموزشی جامعه الزهرا سلام الله علیها با تاسیس رشته کلام اسلامی و گرایشهای مرتبط با آن در مقاطع مختلف تحصیلی سعی خود را در تقویت بنیه دینی و اعتقادی طلاب خواهر به عنوان مهمترین قشر جامعه مبذول داشته است. آنچه در ادامه می آید، گزارشی اجمالی از روند فعالیت، وظایف، سیاست‌ها، اهداف و بر نامه‌های گروه علمی کلام اسلامی است.
آشنائی با مقاطع تحصیلی کلام اسلامی
معاونت آموزش جامعه الزهرا (س) در جهت بهبود سطح علمی و پاسخ به نیاز طلاب خواهر نسبت به فراگیری مستدل مباحث دینی، اقدام به پذیرش طلاب علاقمند به مباحث اعتقادی، در دو مقطع سطح 3(طلاب ایرانی و غیر ایرانی) و سطح 4 (طلاب ایرانی) نموده است.
بر این اساس طلاب خواهر متقاضی شرکت در مقطع سطح 3، قبل از ورود به دوره تکمیلی با انتخاب گرایش کلام و فلسفه اسلامی در دو نیمسال پایانی دوره سطح 2 و با گذراندن 30 واحد درسی مرتبط با مباحث کلامی، آماده ورود به مقطع سطح 3 می‌گردند.
پذیرش طلاب در مقطع تکمیلی کلام اسلامی در سه بخش حضوری ، غیرحضوری و مجازی و در چهار گرایش کلام محض، امامت، مهدویت و مذاهب اسلامی ، صورت می گیرد.
طول دوره سطح 3 با احتساب پایان نامه حداقل 5 نیمسال تحصیلی و حداکثر 7 نیمسال تحصیلی تعریف شده است.
پذیرش طلاب در مقطع سطح 4 از میان فارغ‌التحصیلان سطح 3 انجام می‌گیرد و با احتساب پایان‌نامه حداقل 8 نیمسال و حداکثر 10 نیمسال تحصیلی تعریف شده است.
اهداف
اهداف در مقطع 3:
- شناخت و تعمیق معرفت نسبت به مبانی و مسائل اعتقادی؛
- شناخت آراء، روشها و مشربهای مهم در کلام اسلامی و آشنایی با مبانی آنها؛
- شکوفائی استعدادها و ایجاد توان تحقیق در حد تتبع (جمع‌آوری و نتیجه‌گیری) و نقد، در زمینه مباحث اعتقادی؛
- ایجاد توان تدریس برای طلاب علاقمند؛
- تقویت توان ترویج مباحث اعتقادی به صورت نوشتار و گفتار؛
- ایجاد توان پاسخگویی به سؤالات رایج اعتقادی؛
- آماده‌سازی استعدادهای برتر به منظور ورود به مقاطع بالاتر؛
- ایجاد توان بهره‌گیری از متون کلامیِ مرجع.
اهداف در مقطع 4:
- ایجاد تسلط بر دیدگاه‌ها، مکتب‌ها و روشهای مرتبط با رشته؛
- تقویت توان پژوهش در حد تحلیل، نقد و ارائه نظریه در مسائل مرتبط با رشته؛
- ارتقای توان پاسخگویی به نیازهای علمی و تخصصی رشته؛
- تأمین پژوهشگر مورد نیاز و زمینه‌سازی جهت تولید علم و توسعه دانش در رشته؛
- تأمین استاد مورد نیاز در رشته.
ضرورت‌ها
- نقش موثر شناخت مباحث و مسائل کلامی در تبیین و دفاع از مکتب اهل‌بیت(علیهم اسلام)؛
- ماموریت حوزه های علمیه در تربیت اندیشمندان متکلم در مسائل کلامی به جهت تبیین، ترویج و دفاع از عقاید شیعه امامیه و پاسخ به شبهات؛
- نیازهای جامعه و نظام اسلامی به تبیین، ترویج و اثبات برتری عقاید حقه شیعه و دفاع از آن ها در مقابل تهاجمات فکری؛
- وجود شبهات جدید اعتقادی و نیازمندی به پاسخ های روز آمد و مطابق با نیاز عصر جدید.
سياست‌ها
- اهتمام به تقویت تعبد و تعهد دینی و دفاع از عقاید شیعه امامیه؛
- تاکید بر بهره مندی از روشهای کار آمد آموزشی با اهتمام به سنت‌های حوزوی؛
- تاکید بر روز آمدی و پویائی برنامه های آموزشی و پژوهشی و توجه به نیازهای روز؛
- تاکید بر آموزش پژوهش محور؛
- تلاش بر معرفی توصیفی منابع مهم و اصیل کلام اسلامی؛
- تأكید بر استفاده از متون اساسی، جامع، موجز و كاربردی؛
- توجه به ویژگی‌های بانوان در برنامه‌های آموزشی، پژوهشی؛
- شناسایی طلاب مستعد در امور آموزشی و پژوهشی؛
- تأكید بر بهره‌گیری از روشهای كارآمد آموزشی؛
- اهتمام به تقویت مبانی نظام مقدس جمهوری اسلامی و ترویج ارزش‌های آن.
زمینه‌های فعالیت فارغ‌التحصیلان
- بهره گیری از طلاب مستعد و علاقمند به امر تدریس در مدارس و مراکز تخصصی حوزوی و دانشگاهی؛
- معرفی و بهره گیری از توان پژوهشی طلاب در حوزه مباحث اعتقادی؛
- بهره گیری از بنیه و توان اعتقادی طلاب در امر تبلیغ؛
- به کار گیری استعداد های برتر در امر پاسخ به شبهات.
ارتباط با گروه علمی کلام اسلامی
تلفن: 2216 - 0253211 و 2074 - 0253211
ایمیل: Kalam.edu@jz.ac.ir
