چکيده
اصالت خانواده در تربيت فرزندان نقشی بسيار مهم و اساسی دارد و يکي از توصيههای مهم به مؤمنان در تشکيل خانواده اهميت دادن به شاخصههای اصالت خانواده است. اين شاخصهها در فصلهای اين تحقيق با عنوانهای نقش نژاد و تبار در تربيت فرزندان، نقش حلالزادگی در تربيت فرزندان، نقش برخورداری از عقايد صحيح در تربيت فرزندان، و تاثير پارسايی و تقوای خانواده بر تربيت فرزندان بررسی شده است.
واژگان کليدی: اصالت خانواده، تربيت، وراثت، تبار و نژاد، حلالزادگی، طهارت مولود
مقدمه
خانواده یک اجتماع کوچک است که هر انسانی نخستین تجربههای خود برای زندگی در جوامع بزرگ تر را در آن بهدست میآورد، و در اسلام بسیار اهمیت دارد. شخصیت انسان در این محیط کوچک شکل میگیرد و درواقع سنگ بنای تربیت او بهعنوان خلیفةالله در خانواده گذاشته میشود. آیات و روایات فراوانی حول محور خانواده و تربیت فرزندان وارد شده است.
برای خانوادههای سالم و مؤمن ملاکهای بسیاری برشمرده¬اند، که یکی از آنها اصالت است. اصالت بهمعنای ریشه دار و بااصلونسب بودن است که شاخصههای خاص خود را دارد. ازجمله شاخصههای اصالت خانواده حلالزادگی است که تأثیری بسزا در تربیت کودکان دارد، و بهمعنای پاکزادی پدر و مادر و فرزندان خانواده است که در تربیت و شخصیت آنها بسیار مؤثر است.
دیگر مورد اثرگذار بر اصالت خانواده، پاکی نژاد و تبار است؛ زیرا از طریق ژنتیک صفات نیک و بد با وراثت بهصورت قهری به ژن فرزندان منتقل میشود و در تربیت کودکان اثر مستقیم دارد. درنتیجه زن و مرد برای تربیت فرزندان نیکو باید در انتخاب همسر به معیار اصالت تبار و نژاد خانوادۀ همسر، و اصل و نسب او توجه کنند.
یکی دیگر از شاخصههای اصلی خانوادههای اصیل برخورداری از عقاید صحیح است. عقایدی مانند اعتقاد به خدا و معناداری زندگی که با شناخت صحیح خداوند و مباحث توحیدی بهدست میآید. همچنین الگوهای تربیتی فرزندان در زندگی انسان نقشی بسیار مهم ایفا میکنند، که با شناخت صحیح الگوهای مناسب و توجه دادن فرزندان به الگوهای قرآنی و دینی این مهم بهدست میآید.
پارسایی و تقوا نیز دیگر شاخصهای است که میتوان با تطبیق آن، خانوادههای اصیل را از غیراصیل تمییز داد. افرادی که در خانوادههای اصیل رشد کردهاند با مراقبتهای ویژۀ تقوایی پرورش یافتهاند که این مراقبتها پیش از تولد فرزندان و حتی پیش از ازدواج آغاز میشود. ازآنجاکه خودسازی مقدمۀ جامعهسازی است، چنین کسانی با خودسازی و برطرف کردن عیبهای خود و نیز تربیت فرزندان پاکیزه و پرهیزگار که رشد و تعالی خانواده را درپی دارد، موجب پاکی و رشد جامعه میشوند. رشد جامعۀ انسانی نیز حرکت بهسوی کلمۀ توحید را که هدف اصلی خلقت انسان است، میسور میگرداند.
بحث اصالت خانواده مقدمهای برای تربیت فرزندان به حساب میآید در نتیجه موضوع مربوط به علم تربیت است؛ پایاننامۀ حاضر برای یافتن نتیجۀ مطلوب از پنج فصل تشکیل شده است: فصل اول، مباحث مقدماتی؛ فصل دوم، نقش نژاد و تبار در تربیت فرزندان؛ فصل سوم، نقش حلالزادگی در تربیت کودک؛ فصل چهارم، نقش برخورداری از عقاید صحیح در تربیت فرزندان؛ فصل پنجم، تأثیر پارسایی و تقوای خانواده بر تربیت فرزندان.
نتیجه گیری
اصالت بهمعنای ریشه دار و نیک نژاد بودن است. اصالت خانواده نقش اساسی در تربیت کودک دارد؛ زیرا از طریق وراثت و ژنتیک بعضی از صفات نیک و بد به کودک منتقل میشود. و ازنظر محیط تربیتی که تأثیر بسزایی در تربیت دارد، اگر ریشه و اصل بنیان خانواده پاک و سالم باشد قطعاً کودک متولد شده و رشد یافته در محیط خانواده پاک و سالم پرورش مییابد. شخصیت هرکس در خانواده شکل میگیرد درنتیجه در محیط خانوادههای اصیل به چند علت شرایط برای شخصیت دهی مناسب به کودک فراهم است؛ از جمله: رفتار و کردار و منش والدین و مراقبتهایی که در حین انعقاد نطفه میشود در تربیت و شکل دهی شخصیت کودک مؤثر خواهد بود. انتخاب الگوهای صحیح و مناسب و معرفی این الگوها به فرزندان و تزریق عقاید درست دربارۀ اصول دین خاصه توحید و حقیقت زندگی فرزندان که منجر به انتخاب درست راه زندگی و معنادار بودن زندگی برای فرزندان میشود. و همچنین تقوایی که در محیط خانوادههای اصیل وجود دارد بر پارسایی و تقوای کودکان خَلقا و خُلقا اثر مثبت میگذارد. و اگر در طول زندگی فرزندان، با روش های قرآنی مثل انذار و تبشیر، موعظه و اندرز، نصیحت خیرخواهانه و وصیت به حق و خیر فرزندان را در انجام تکالیف الهی که هدف اصلی خلقت هر انسانی است راهنمایی میکنند و درنتیجه یک انسان کامل و سالم و مؤمن که در یک خانوادۀ اصیل تربیت شده است وارد اجتماع میشود و با تربیت هر انسان در خانوادههای اصیل هدف خلقت که همان انسانسازی است بهدست میآید که خود مقدمۀ ساخت جامعه آرمانی و اسلامی است، میشود که نتیجه آن، رسیدن به تمدن اسلامی است.
نظرات