به گزارش روابط عمومی، پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم در عام الفیل در سال 570 میلادی چشم به جهان گشود.

معروف میان محدّثان شیعه این است که حضرت محمد صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم در هفدهم ربیع الاول، روز جمعه، پس از طلوع فجر چشم به دنیا گشود؛ و مشهور میان اهل تسنن این است که ولادت آن حضرت، در روز دوشنبه دوازدهم همان ماه اتفاق افتاده است.

روز هفتم فرا رسید. «عبدالمطلب »، برای عرض سپاسگزاری به درگاه الهی گوسفندی کشت و گروهی را دعوت کرد و در آن جشن باشکوه، که از عموم قریش دعوت شده بود؛ نام فرزند خود را « محمّد » گذارد. وقتی از او پرسیدند: چرا نام فرزند خود را محمد انتخاب کردید، در صورتی که این نام در میان اعراب کم سابقه است؟ گفت: خواستم که در آسمان و زمین ستوده باشد. در این باره « حسان بن ثابت » شاعر رسول خدا چنین می گوید:

فشق له من اسمه لیجله فذوالعرش محمود و هذا محمد؛ آفریدگار، نامی از اسم خود برای پیامبر مشتق نمود. از این جهت خدا « محمود » (پسندیده) و پیامبر او « محمد » (ستوده) است و هر دو کلمه از یک مادّه مشتقند و یک معنی را می‌رسانند.

قطعاً الهام غیبی در انتخاب این نام بی دخالت نبوده است. زیرا نام محمد، اگر چه در میان اعراب معروف بود، ولی کمتر کسی تا آن زمان به آن نام نامیده شده بود. طبقِ آمار دقیقی که بعضی از تاریخ نویسان به دست آورده اند، تا آن روز فقط شانزده نفر به این اسم نامگذاری شده بودند. چنانکه شاعر در این باره گوید:

ان الذین سموا باسم محمّد من قبل خیر الناس ضعف ثمان؛ کسانی که به نام محمد، پیش از پیامبر اسلام نام گذاری شده بودند، شانزده نفر بودند.

در روز هفدهم ربيع الاول برترين و والا مقام ترين بنده محبوب خداوند، خاتم انبياء محمد مصطفي صلي‌الله‌عليه‌و‌آله‌و‌سلم به دنيا آمد و عالم ايجاد را به وجود خويش منور فرمود. پيامبري كه خداوند او را با كلماتي چون شاهد، مبشر، نذير و سراج منير ستوده است و نيز در شان آن حضرت فرموده است: «و ما ارسلناك الا رحمة للعالمين؛ او پيامبر رحمت و درياي مهرباني و تجسم زيبايي‌ها است».

امام صادق عليه السلام كه ولادت با سعادت ايشان نيز در هفدهم ربيع واقع شد و دريايي از علوم و معارف نبوي از لسان مبارك آن حضرت براي ما به يادگار مانده و از جمله، بسياري از فضائل و مناقب رسول خدا را نيز آن حضرت بيان كرده اند.

103 خصلت برای تکمیل ایمان مومن از دیدگاه نبی اکرم صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم

به مناسبت ولادت باسعادت پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم به یکی از احادیث آن حضرت که 103 خصلت و ویژگی انسان مؤمن را بیان فرمودند اشاره می کنیم، باشد که در زندگی خود بکار گیریم.

از رسول خدا ص روایت شده که فرمودند: ایمان مومن کامل نمی‌شود تا اینکه دارای 103 خصلت در فعل و عمل و نیت و باطن و ظاهر گردد؛ آنگاه امام علی علیه‌السلام فرمودند: یا رسول الله آن 103 خصلت کدامند؟ حضرت فرمودند: یا علی از جمله صفات مومن این است که:

جَوَّالَ الْفِکْرِ- جَوْهَرِیَّ الذِّکْرِ- کَثِیراً عِلْمُهُ -عَظِیماً حِلْمُهُ؛ اندیشه اش بسیار متحرک وپویاست –ذاتا متذکر وبه یاد خداست –علم ودانشش فراوان –بردباریش بزرگ

جَمِیلَ الْمُنَازَعَةِ- کَرِیمَ الْمُرَاجَعَةِ- أَوْسَعَ النَّاسِ صَدْراً- وَ أَذَلَّهُمْ نَفْساً؛ خوش برخورد در کشمکش –بزرگوار در بازگشت وپذیرش –سعه صدرش از همه بیشتر –ونفسش از همه خاکسار تر است

ضِحْکُهُ تَبَسُّماً- وَ اجتماعه تَعَلُّماً- مُذَکِّرَ الْغَافِلِ- مُعَلِّمَ الْجَاهِلِ؛ خنده اش تبسم –گرده هماییش برای تعلم ویادگیری –تذکردهنده به غافل- و آموزنده جاهل است

لَا یُؤْذِی مَنْ یُؤْذِیهِ _وَ لَا یَخُوضُ فِیمَا لَا یَعْنِیهِ_ وَ لَا یَشْمَتُ بِمُصِیبَةٍ؛ به کسی که آزارش می کند آزاری نمی رساند –ودر آنچه به دردش نمی خورد وارد نشود وهیچ  کس رابه مصیبتی سرزنش وشماتت نمی کند

وَ لَا یَذْکُرُ أَحَداً بِغِیبَةٍ- بَرِیئاً مِنَ الْمُحَرَّمَاتِ- وَاقِفاً عِنْدَ الشُّبُهَاتِ؛ وهیچ کس را با غیبت یاد نمی کند –از کارهای حرام بیزار است –ودر موارد شبهه قدم بر نمی دارد

کَثِیرَ الْعَطَاءِ- قَلِیلَ الْأَذَى- عَوْناً لِلْغَرِیبِ -وَ أَباً لِلْیَتِیمِ؛ بخشش فراوان –آزارش بسیار کم –برای غریب وناآشنا یاور –وبرای یتیم پدر است

بُشْرُهُ فِی وَجْهِهِ- وَ حُزْنُهُ فِی قَلْبِهِ- مُسْتَبْشِراً بِفَقْرِهِ؛ شادابی وخرمی اش در چهره –وحزن واندوهش در دل –وبه نیاز خود (به خدا )خرسند است

أَحْلَى مِنَ الشَّهْدِ- وَ أَصْلَدَ مِنَ الصَّلْدِ- لَا یَکْشِفُ سِرّاً- وَ لَا یَهْتِکُ سِتْراً؛ شیرین تر از عسل- وسخت تر از سنگ است –و هیچ رازی را فاش نسازد –وهیچ پرده ای را ندرد

لَطِیفَ الْحَرَکَاتِ- حُلْوَ الْمُشَاهَدَةِ -کَثِیرَ الْعِبَادَةِ- حَسَنَ الْوَقَارِ؛ حرکاتش لطیف- دیدارش شیرین-عبادتش بسیار –وقارش نیکو

لَیِّنَ الْجَانِبِ- طَوِیلَ الصَّمْتِ- حَلِیماً إِذَا جُهِلَ عَلَیْهِ؛ برخوردش نرم –سکوتش طولانی است –اگر در باره او به نا دانی رفتار شود حلیم وبردبار است

صَبُوراً عَلَى مَنْ أَسَاءَ إِلَیْهِ- یُجِلُّ الْکَبِیرَ وَ یَرْحَمُ الصَّغِیر؛ برکسی که به او بدی کرده است شکیبا است –بزرگتر را گرامی داشته وبه کوچکتر رحم می کند

أَمِیناً عَلَى الْأَمَانَاتِ- بَعِیداً مِنَ الْخِیَانَاتِ- إِلْفُهُ التُّقَى وَ حِلْفُهُ الْحَیَاءُ؛ بر امانتها امین- واز خیانتها به دور است –همدم او تقوا وهم پیمان او شرم وحیاست

کَثِیرَ الْحَذْرِ- قَلِیلَ الزَّلَلِ- حَرَکَاتُهُ أَدَبٌ -وَ کَلَامُهُ عَجِیبٌ؛ پرهیزش بسیار –ولغزشش کم حرکاتش مودبانه –وگفتارش مایه شگفتی است

مُقِیلَ الْعَثْرَةِ- وَ لَا یَتَّبِعُ الْعَوْرَةَ- وَقُوراً صَبُوراً- رَضِیّاً- شَکُوراً؛ از خطا و لغزش در می گذرد –ودر پی عیوب دیگران نمی رود –با وقار –صبور –خشنود وراضی –سپاسگذار

قَلِیلَ الْکَلَامِ- صَدُوقَ اللِّسَانِ- بَرّ-اً مَصُوناً؛ کم حرف –راست گفتار –نیکوکار-مصون –ومحفوظ

حَلِیماً- رَفِیقاً- عَفِیفاً –شَرِیفاً- لَا لَعَّانٌ وَ لَا کَذَّابٌ؛ بردبار-رفیق وسازگار-پاکدامن –با شرافت است لعن کننده ودروغگو نیست

وَ لَا مُغْتَابٌ- وَ لَا سَبَّابٌ- وَ لَا حَسُودٌ- وَ لَا بَخِیلٌ- هَشَّاشاً بَشَّاشاً؛ غیبت کننده نیست –دشنام نمی دهد نه حسود است ونه بخیل –گشاده رو وشاداب است

لَا حَسَّاسٌ وَ لَا جَسَّاسٌ -یَطْلُبُ مِنَ الْأُمُورِ أَعْلَاهَا- وَ مِنَ الْأَخْلَاقِ أَسْنَاهَا؛ نه ظریف وحساس است –ونه کنجکاووجاسوس –از کار ها عالیترین را طلب می کند –واز اخلاق برجسته ترین را

مَشْمُولًا بِحِفْظِ اللَّهِ -مُؤَیَّداً بِتَوْفِیقِ اللَّهِ- ذَا قُوَّةٍ فِی لِین؛ حفظ خدا شامل حال اوست –به توفیق الهی یاری شده است –ودر عین نرمش قوی است

وَ عَزْمَةٍ فِی یَقِینٍ -لَا یَحِیفُ عَلَى مَنْ یُبْغِضُ- وَ لَا یَأْثَمُ فِی مَنْ یُحِبُّ؛ وتصمیمش همراه با یقین –با کسی که دشمن باشد ستم نمی کند –ودر باره کسی که دوستش دارد به گناه نمی افتد

صَبُورٌ فِی الشَّدَائِدِ- لَا یَجُورُ وَ لَا یَعْتَدِی- وَ لَا یَأْتِی بِمَا یَشْتَهِی؛ در سختیها بسیار شکیباست –نه ستم میکند ونه تجاوز –وهرچه دلش خواست انجام ندهد

 الْفَقْرُ شِعَارُهُ- وَ الصَّبْرُ دِثَارُهُ -قَلِیلَ الْمَئُونَةِ- کَثِیرَ الْمَعُونَةِ؛ جامه زیرینش نیاز( به خدا)-وجامه زبرینش صیر ومقاومت –هزینه وزحمتش اندک –کمک ویاریش بسیار

کَثِیرَ الصِّیَامِ -طَوِیلَ الْقِیَامِ- قَلِیلَ الْمَنَامِ- قَلْبُهُ تَقِیٌّ- وَ عِلْمُهُ زَکِیٌّ؛ روزه داری او بسیار –قیام وعبادتش طولانی –خوابش کم –قلبش پرهیزگار وعلم و دانشش پاکیزه است

إِذَا قَدَرَ عَفَا -وَ إِذَا وَعَدَ وَفَى- یَصُومُ رَغْباً -وَ یُصَلِّی رَهْباً؛ هنگامیکه قدرت یابد عفو نماید –وهنگامیکه وعده دهد وفا نماید –با میل ورغبت روزه می گیرد –وبا ترس وخوف نماز می خواند

 وَ یُحْسِنُ فِی عَمَلِهِ کَأَنَّهُ نَاظِرٌ إِلَیْهِ -غَضَّ الطَّرْفِ- سَخِیَّ الْکَفِّ؛ چنان نیکو عمل می کند که گویا اورا می بینند –دیده اش (از ناروا )فرو بسته –دستش باسخاوت است

لَا یَرُدُّ سَائِلًا -وَ لَا یَبْخَلُ بِنَائِلٍ- مُتَوَاصِلًا إِلَى الْإِخْوَانِ- مُتَرَادِفاً إِلَى الْإِحْسَانِ؛ در خواست کننده ای را رد نکند –ونسبت به دستاورد دیگران بخل نورزد –با برادران ارتباط وپیوستگی دارد –در نیکو کاری پیاپی اقدام کند

 یَزِنُ کَلَامَهُ وَ یُخْرِسُ لِسَانَهُ- لَا یَغْرَقُ فِی بُغْضِهِ- وَ لَا یَهْلِکُ فِی حُبِّهِ؛ سنجیده سخن می گوید وزبانش را می بندد-در خشم ودشمنی غرق نشود –ودر دوستیش هلاک نگردد

 لَا یَقْبَلُ الْبَاطِلَ مِنْ صَدِیقِهِ وَ لَا یَرُدُّ الْحَقَّ مِنْ عَدُوِّهِ- وَ لَا یَتَعَلَّمُ إِلَّا لِیَعْلَمَ وَ لَا یَعْلَمُ إِلَّا لِیَعْمَلَ؛ باطل را از دوستش نمی پذیرد ودر مقابله با دشمن حق را پایمال نمی کند –دانش را نمی آموزد مگر برای دانستن وآگاهی ونمی آموزد مگر برای عمل

 قَلِیلًا حِقْدُهُ- کَثِیراً شُکْرُهُ- یَطْلُبُ النَّهَارَ مَعِیشَتَهُ- وَ یَبْکِی اللَّیْلَ عَلَى خَطِیئَتِهِ؛ کینه اش اندک –شکروسپاس بسیار –در روز به جستجوی معاش میپردازد ودر شب برخطا وگناهش گریه می کند 

إِنْ سَلَکَ مَعَ أَهْلِ الدُّنْیَا کَانَ أَکْیَسَهُمْ وَ إِنْ سَلَکَ مَعَ أَهْلِ الْآخِرَةِ کَانَ أَوْرَعَهُمْ؛ اگر با اهل دنیا همراه شود زیرکترین آنهاست واگر با اهل آخرت همراه باشد پارسا ترین آنهاست

 لَا یَرْضَى فِی کَسْبِهِ بِشُبْهَةٍ- وَ لَا یَعْمَلُ فِی دِینِهِ بِرُخْصَةٍ؛ در کسب خویش موارد شبهه را نمی پسندد –ودر عمل به دینش دنبال عذر ورخصتی نمی رود

 یَعْطِفُ عَلَى أَخِیهِ بِزَلَّتِهِ- وَ یَرْضَى مَا مَضَى مِنْ قَدِیمِ صُحْبَتِهِ؛ با خطا ولغزش برادر دینیش به عطوفت رفتار نماید –وحق دوستی دیرینه را مراعات می‌کند (بحار الانوار -جلد 67-ص210).

 

امام صادق علیه‌السلام نیز در حدیثی گرانبها فرمودند: «اَلا اُحَدِّثُكَ بِمَكارِمِ الاَْخْلاقِ؟ الصَّفْحُ عَنِ النّاسِ وَ مُواساةُ الرَّجُلِاَخاهُ فى مالِهِ وَ ذِكْرُ اللّه ِ كَثيرا؛ آيا به شما بگويم كه مكارم اخلاق چيست؟ گذشت كردن از مردم، كمك مالى به برادر (دينى) خود و بسيار به ياد خدا بودن. (معانى الأخبار، ص ۱۹۱، ح ۲).