بیست و هفتمین کرسی ترویجی جامعه الزهرا علیهاالسلام با موضوع « آسیب های اشتغال زنان و اصول اخلاقی حاکم بر آن » از سوی معاونت پژوهش جامعه الزهرا سلام الله علیها در پژوهشگاه حضرت معصومه علیهاالسلام برگزار شد.
در این کرسی ترویجی که بدون حضور طلاب و پژوهشگران تشکیل شد، خانم مرضیه پوراصغر ، ارائه دهنده این کرسی ترویجی بود و آقای دکتر علی حسینی زاده به عنوان استاد ناقد و خانم رحیمه معصومی موحد به عنوان دبیر علمی در این جلسه حضور داشتند.
در ابتدا سرکار خانم معصومی، بعد از خیرمقدم و آرزوی قبولی طاعات و عبادات ، خانم پور اصغر به ارائه گزارش تحقیق خود پرداختند:
ایشان متذکر شدند، در این تحقیق موضوع اشتغال زنان تایید شده است لکن تا زمانی که در اولویت های اصلی یک زن اثر منفی نداشته باشد.
گرچه برخی اشتغال را منافات با اخلاق زنانه میدانستند اما فمنیست به اشتغال زنان و استقلال مالی آنها دامن زد . هدف تحقیق این است که با نگاه دینی اصول و هنجارهای اخلاقی مطرح شود تا از آسیبهایی که به دنبال دارد کاسته شود .
در ادامه ایشان، آثار و پیامدهای اشتغال، پیامدهای فردی مثبت را استقلال مالی ، کسب قدرت ، افزایش اعتماد به نفس و پیامدهای منفی را فشار مضاعف ، خستگی مفرط ، آزار جنسی ، ازبین رفتن نشاط و تغییر ویژگی های زنانه و استرس شغلی و تحقیر زنان در برخی مشاغل برشمردند .
پژوهشگر محترم پیامدهای خانوادگی مثبت اشتغال را، کمک به اقتصاد خانواده و پیشرفت وضعیت تحصیلی فرزندان عنوان کردند و پیامد های منفی را، جابه جایی در نقش مدیریتی، تأثیر منفی اشتغال مادر بر فرزندان، سست شدن کانون خانواده و کاهش میل به فرزند آوری ( بارآوری- زادآوری) دانستند. همچنین پیامدهای اجتماعی مثبت را توسعه نیروی انسانی ، توسعه رفاه اجتماعی و پیامدهای منفی را سست شدن کانون خانواده ، تاثیر منفی اشتغال مادر بر فرزندان ، فروپاشی تدریجی کانون خانواده ، افزایش سن ازدواج دختران ، اشتغال زنان و بیکاری مردان برشمردند.
در قسمت اصول و ارزشهای اخلاقی حاکم بر اشتغال زنان، 3 اصل رعایت عفت و حیا و اصل رعایت حقوق همسر و اصل رعایت حقوق فرزندان معرفی کردند.
بعد از ارائه گزارش تحقیق، ناقد محترم به بیان نقد های خود بر تحقیق پرداخته و نکات مد نظر را برای اصلاح و بالا بردن کیفیت اثر متذکر شدند:
- در تحقیقی که در مورد آسیب شناسی است بهتر بود برای پیشگیری از سوگیری، موارد مثبت در بدنه و متن اصلی تحقیق آورده نشود بلکه در مقدمه ذکر شود.
- موضوع تحقیق مطلق است و مشخص نشده که دیدگاه اسلام است.
- در کل مقاله سوگیری وجود دارد در صورتی که بایستی با بحث علمی، آسیب ها مطرح میشد تا منتهی به هدف شود. به عنوان مثال در بحث کسب قدرت که آثار مثبت اشتغال است؛ وارد آثار منفی آن شده اید.
- روش تحقیق به درستی بیان نشده است.
- در مفهوم شناسی لغوی تنها از فرهنگ نامه عمید و دهخدا نقل مطلب شده، در صورتی که لازم است دیدگاه های مختلف آورده شود و تحلیل صورت گیرد و سپس نظر کامل ارائه گردد. اشتغال واژه عربی است که در لغت نامه فارسی بررسی شده و کلمه کار نیز فقط از دهخدا آورده شده است. مفهوم آسیب که مهمترین واژه است مطرح نشده و در مفهوم شناسی واژه اصل ابتدا در معنای اصطلاحی و سپس در معنای لغوی بررسی شده درحالی که باید برعکس عمل میشد. در مفهوم اخلاق اتخاذ موضع نشده و تنها صفات آورده شده در حالی که برخی به رفتارها هم تعمیم میدهند.
- اصول، مبنای پایه ریزی اهداف شمرده شده ، درحالی که اصول بر پایه مبانی و اهداف انتزاع میشود یا با تعامل مبانی و اهداف.
- اصول اخلاقی از مشکل پیشگیری می کند نه درمان و حل مشکل که در مقاله به آن پرداخته شده است.
- این مقاله برگرفته از اثر دیگری است که در استنادهای مطالب به قبل آن ارجاع شده است در حالی که در این تحقیق نیامده است.
- در آثار مثبت اشتغال تنها به سه اثر اکتفا شده در حالی که آثار بیشتری وجود دارد ولی اگر صرفا در مقدمه مطرح می شد کفایت می کرد.
- آثار منفی از نظر کمی، خیلی بیشتر از مثبت می باشد و تعادل برقرار نشده است 9 صفحه آثار منفی و 2 صفحه آثارمثبت است.
- یک نوع درهم بودن در مقاله وجود دارد . در نکات منفی فقط باید منفی بودن اثبات شود ولی مثلا در خستگی مفرط که اثر منفی اشتغال است نسبی بودن آن اشاره شده که با این وجود ، منفی بودن اثبات نمیشود.
- در ترجمه آیات بدون استناد به ترجمه خاصی، ترجمه ای که به نفع نویسنده است بیان شده است.
- در آثار اجتماعی فروپاشی خانواده مطرح شده در حالی که بایستی در آثار خانوادگی مطرح می شد.
- یکی از آثار منفی افزایش سن ازدواج مطرح شده در حالی که اگر این افزایش سن، تبدیل به یک مسئله اجتماعی شود، آسیب محسوب میشود وگرنه ایرادی ندارد.
- برای رعایت نظم بهتر بود اصول اشتغال با حقوق الهی مطرح میشد تا با بقیه همسو میشد.
- قلمرو اخلاق و حقوق خیلی حاشیه دار و طولانی شده ولی در اصول که بحث اصلی است فقط 3 اصل مطرح شده است.
- نسبت به توصیه امام علی علیه السلام به امام حسن علیه السلام که فرمودند مواظب باش همسرت را کسی نشناسد و تحقیق بیان کردند که منافاتی با بیرون رفتن زن ندارد در حالی که منافات وجود دارد.
بعد از اتمام نقد های استاد گرامی، خانم پوراصغر برخی از ایرادات را وارد دانسته و برخی از موارد را نیز در اثر اختلاف نسخه استاد با نسخه تکمیل شده خودشان دانستند و در برخی موارد نیز توضیح بیشتر برای رفع ابهامات به وجود آمده را بیان کردند.
نظرات