اسلام بهعنوان کاملترین آیین الهی و «قرآن» معجزه جاویدِ پیامبر خاتم، سعادتِ همه انسانها را تضمین نموده و تحصیلِ علم و دانش و دوری از نادانی را از ضروریات رسیدن به کمال دانسته است.
«طَلَبُ العلم فریضةٌ علَی کُلِّ مُسلمٍ ومسلمةٍ» (پیامبر اعظم صلواتاللهعلیه و آله)
جایگاه تعلیم و تعلُّم در کلام خدا، پیامبر و اهلبیت پاکش، وظیفه هر مسلمانی را برای تلاش و خدمت در عرصه علمآموزی و فراهم کردن شرایط لازم در تربیت عالمان و فرهیختگان دوچندان میکند.
تاریخِ اسلام، گَواهِ مردان و زنانی است که با تلاشی خستگیناپذیر به مراتب بالایی از دانش و معرفت رسیده و جویندگانِ علم را از چشمه دانایی و فضل خویش سیراب نمودهاند.
انقلاب اسلامی ایران که با تلاش و مجاهدت بانوان غیور، دوشادوش مردانی از جان گذشته در بهمن 1357 به پیروزیِ شکوهمندی دست یافت، برای ادامه راهش به حضور بانوانِ عالِم و متعهد در مجامع علمی و مَناصب مدیریتی نیاز داشت.
جامعه زنان ایران اسلامی برای ارتقای وضعیت علمی و برونرفت از جهالتِ دوران ستمشاهی، کمر همت بستند تا در عمل به سفارش اهلبیت علیهمالسلام و رسیدن به اهداف انقلاب، با حضور در دانشگاهها و مراکز علمی حوزوی، نقشی بیبدیل برای زنان مسلمان رقم زنند.
ازاینرو، در سال 1363 با تأییدِ درخواستِ علمای طراز اوّلِ حوزه از سوی حضرت امام خمینی (قدس سره)، دستور تأسیس مرکز جامعی در قم برای تربیت بانوانی مهذّب، بصیر، اندیشمند و اسلامشناس، توسط معظم له صادر و به نام مبارکِ حضرت زهرا علیهاالسلام مزین شد.
جامعهالزهراء علیهاالسلام پس از تأسیس و طی مراحل آمادهسازی و تجهیز با حمایت علمای اعلام و هدایتهای حکیمانه حضرت آیتالله العظمی خامنهای مدظله العالی با سرعت در مسیر تعالیِ بانوانِ مشتاق گام نهاده است و اکنون بهعنوان «بزرگترین حوزه علمیه خواهران جهان تشیع» در سطح ملی و بینالمللی فعالیت میکند.
تربیت هزاران بانوی عالمه و مهذب در سطوح مختلف علمی، نگارش صدها مقاله، پایاننامه و کتاب، حضور در مجامع علمی معتبر، پرورش مبلغان متخصص و فرهیخته، اعطای دانشنامه رسمی به فارغالتحصیلان سطوح2 (کارشناسی)، 3 (ارشد) و 4 (دکتری) جهت بهرهمندی از مزایای علمی و استخدامی کشور، برگزاری دروس آزاد حوزوی، راهاندازی دهها مدرسه حوزوی و مرکز فرهنگی بهصورت خودجوش و جهادی توسط دانشآموختگان در سطح ایران و سایر کشورهای جهان از ثمرات این مرکز جامع علوم حوزوی و یادگار رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران است.
الف. تحصیلات حوزوی
1- سطح 2 (کارشناسی)
از مهمترین وظایف جامعهالزهراء علیهاالسلام، آموزش علوم حوزوی به بانوان است. در این راه، سالانه با پذیرش هزاران طلبه بانو از سراسر ایران و کشورهای دنیا گام بلندی در مسیر آموزش علوم دینی خواهران بهصورت حضوری، غیرحضوری و الکترونیکی برداشته شده است.
طلاب خواهر در شیوه حضوری میتوانند متناسب با شرایط خود بهصورت تمام وقت و نیمه وقت تحصیل نمایند.
2- سطح 3 (کارشناسی ارشد)
بانوان فارغالتحصیلِ سطح 2 و همچنین خواهرانِ دانشآموخته دانشگاهها با مدرک کارشناسی در رشتههای همسو میتوانند تحصیلات تکمیلیِ کارشناسی ارشد را در مراکز تخصصی جامعه الزهراء علیهاالسلام زیر نظر 9 گروه علمی در یکی از رشتههای تفسیر و علوم قرآن (حضوری و از راه دور) ـ کلام با گرایش مهدویت ـ کلام اسلامی (حضوری و از راه دور) ـ فقه و اصول (حضوری و از راه دور) ـ فلسفه اسلامی ـ مُدرّسی ادبیات عربی ـ تاریخ اسلام (حضوری و از راه دور) ـ تبلیغ با گرایش حج ـ مطالعات اسلامی زنان ـ مشاوره خانواده ـ تربیت دینی کودک و نوجوان ادامه دهند.
3- سطح 4 (دکتری)
با توجه به درخواستهای مکرّرِ طلاب خواهر و پس از اخذ مجوزهای لازم، دوره آموزشیِ سطح 4 علوم حوزوی با هدفِ احاطه به مبانیِ رشتههای مختلفِ دروس در سال 1393 راهاندازی شد.
هماکنون این مقطع در رشتههای«فقه خانواده ـ تفسیر (گرایش تفسیر تطبیقی و گرایش علوم و معارف قرآن) ـ کلام اسلامی ـ حکمت متعالیه» فعالیت دارد.
4- سطح عالی
این مؤسسه، زمینه ارتقای درجات علمیِ بانوان مستعد را از طریق شرکت در دوره فوق تخصصی «آموزش عالی فقه» با هدف تربیت عالمانی طرازِ اوّل و صاحبنظرانی مهذّب و فقیه از سال 1396 با بهرهگیری از اساتید برجسته مهیا کرده است.
امور پژوهشی
ضرورت ارتقای شاخصهای علمی پژوهشیِ طلاب و دانشآموختگان با نگاهِ «آموزش پژوهشمحور» از ابتدا مورد اهتمامِ متولیانِ امر پژوهش در این موسسة بزرگ علمی بوده است. راهاندازی پژوهشگاه حضرت معصومه علیهاالسلام در سال 1384 با بهرهگیری از 5 گروه علمی ـ پژوهشی «اخلاق و تربیت، تفسیر و علوم قرآن، تاریخ اسلام، فقه و حقوق و فلسفه و کلام»، تأمین و بروزرسانیِ منابع علمی و روشهای ارایة خدمات در کتابخانه حضرت معصومه علیهاالسلام، اجرای طرحها و پروژههای تحقیقاتی، برگزاری کرسیهای ترویجی و آزاداندیشی، نشستها و کارگاههای علمی ـ پژوهشی، تدوین نشریات مختلف، راهاندازی دانشنامه زن مسلمان و تربیت صدها کارشناسِ مسائلِ اجتماعیِ روز به ویژه در حوزه زن و خانواده، بخشی از دستاوردهای مهم پژوهشی است.
آموزشهای کاربردی ضمن تحصیل
در کنار آموزش های مصوبِ تحصیلی، دورههای کاربردی متنوع (تربیت پژوهشگر، مبلغ، مدرّس، مشاور، مدیر فرهنگی، مترجم، کارشناس پاسخگویی به سوالات دینی، تدوینگر متون درسی و ...) برای کسب مهارت در عرصههای مختلف برگزار میشود که نتیجه آن آمادگی طلاب برای فعالیت در یکی از عرصههای تخصصی مورد نیاز جامعه است.
همچنین برگزاری دورههای متنوع فرهنگی و مهارتافزایی (رایانه، هنرهای زندگی، هنرهای تجسمی، نویسندگی و ...) ویژه طلاب و دختران آنها در ایام تحصیلی یا تابستان سهمِ بِسزایی در پرورش استعدادها و آمادگی آنها برای مواجهه با مسائل روزمرة زندگی شان داشته است.
مراکز مستقل
1- مرکز آموزش های کوتاه مدت معارفی
جامعه الزهراء علیهاالسلام با توجه به ضرورت نشر معارف اسلامی در سطح عموم بانوان ایرانی و غیرایرانی که طلبة این مؤسسه نیستند «مرکز آموزشهای کوتاهمدت معارفی» را پایهگذاری کرد. برگزاری دورههای متنوع معارفی و اعتقادی برای ارایة تصویری روشن از اسلام و اهلبیت علیهمالسلام، متناسب با نیاز مراکز، نهادها و اقشار حقیقی و حقوقیِ داخل و خارج از کشور از جملة خدمات این مرکز است.
2- مرکز امور نخبگان و استعدادهای برتر
به منظور حمایت و ارتقای علمی طلاب نخبه و استعدادهای برتر، امورِ شناسایی، جذب و برنامهریزیِ ویژه برای این دسته از طلاب خواهر در «مرکز امور نخبگان و استعدادهای برتر » تدبیر و راهبری می شود.
3- مرکز بین المللی آموزش زبان
از آنجا که خواهران مشتاق تحصیل در علوم دینی از سایر کشورها نیز راهیِ این مرکز بزرگِ علمی می شوند، آشنایی با زبان فارسی جهت تحصیل در مقطع کارشناسی و همچنین تدریس، تحقیق و تبلیغ، همپای طلاب ایرانی اهمیت ویژه ای دارد. بدین منظور «مرکز بینالمللی آموزش زبان» با برنامه ریزی دقیق، آموزش های مقدماتی و تکمیلی را برای آمادهسازی طلاب غیرایرانی در قالب مهارت های «شنیداری، گفتاری، خواندن و نوشتن» ارایه می دهد.
4- «مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی»
5- «مرکز مشاوره»
این دو مرکز از جمله بخش های مهم، فعال و پرمخاطبی است که با بهره گیری از ده ها کارشناس زبده و باتجربه در طول روز، پاسخگوی نیاز عموم بانوان، طلاب و خانواده های ایشان است.
6- انجمن های طلاب
در کنار این همه؛ انجمن های پژوهشی، علمی و فرهنگی مختلفی با حضور فعال طلاب و دانش آموختگان تشکیل شده که در راستای نیازهای روز جامعه بشری فعالیت می کند.
خوابگاه
ایجاد محیطی امن و مناسبِ اسکانِ طلابِ خواهر که از سراسر کشور و اقصی نقاط دنیا به این مرکز بزرگ علمی در شهر مقدس قم مشرّف میشوند، از دغدغههای مهم حینِ تأسیس بوده است . از اینرو، مجموعه خوابگاهیِ حضرت خدیجه علیهاالسلام در جوارِ بخش آموزشی با فضایی زیبا و مستقل و ظرفیت بیش از 1200 نفر بنا شده است.
مجموعه ورزشی
بنا به سفارش ائمة معصومین علیهمالسلام و تأکید رهبر فرزانه انقلاب در خصوص اهمیّت دادن به فعالیتهای ورزشی و شادابیِ حینِ تحصیل، «مجتمع فرهنگی ورزشی شهیده فهیمه سیّاری» با امکاناتی مناسب از قبیل استخر و سالنهای تخصصی مجهّز در 20 رشته ورزشی ارتقای نشاط روحی و جسمانی طلاب و دانشآموختگان را به دنبال داشته است.
مهد کودک
این مؤسسه عظیم علمی با راهاندازی بزرگترین «مهدکودک» مبتنی بر آموزههای اسلامی با ظرفیتی بالغ بر 1000 نفر برای سنین شیرخوار، نوپا و نوباوه در دو بخش کودکان ایرانی و غیرایرانی، ضمن تسهیلِ شرایط تحصیل مادران در مدارس تحت پوشش، زمینه تحصیل آینده دختران را از خُردسالی تا سطوح بالایِ علمی مهیّا کرده است.
ب. تحصیلات غیرحوزوی
1- مجتمع آموزشی تربیتی هُدی
«دبیرستان دخترانة دولتی علوم و معارفاسلامی هُدی» بر اساس نیازهای روز جامعه اسلامی و تلاش هیأت موسّس در سال 1367 با مجوز رسمیِ وزارت آموزش و پرورش در جامعه الزهرا علیهاالسلام تأسیس و به تدریج در کرمان، بَوانات، کَهنوج، رفسنجان و ... شعبههایی از آن ایجاد شد.
سال 1386، در پیِ نتایجِ درخشان «مدارس علوم و معارف اسلامی»، راهاندازیِ مجتمع آموزشی تربیتی غیردولتی هُدی در دستور کار قرار گرفت و در کنار دبیرستان مذکور، مدارس پیشدبستانی، دبستان دوره اول و دوم، دبیرستان دوره اول و دوم (با رشتههای علوم انسانی، علوم تجربی و ریاضی) شروع به کار کرد.
2- دانشکده هُدی
«دانشکدة الهیات و معارف اسلامی هُدی» با الهام از برنامهها و اهداف سند چشم انداز 20ساله جمهوری اسلامی ایران برای ایجاد تحول راهبردی و ارتقای سطح کیفی آموزش با مجوز رسمیِ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال 1377 راهاندازی شد و امکان تحصیل برای متقاضیان خواهر از ایران و سایر کشورهای دنیا را در مقطع کارشناسی با 5 رشته «علوم قرآن و حدیث، فلسفه و حکمت اسلامی، فلسفه و کلام اسلامی، فقه و مبانی حقوق اسلامی، روانشناسی) و کارشناسی ارشد با 7 رشته علمی « علوم قرآن و حدیث، مدیریت آموزشی، فلسفه و کلام اسلامی، فقه و حقوق خانواده، حقوق خصوصی، حقوق جزا و جرمشناسی، شیعه شناسی با گرایش کلام » تحت اشراف کادر علمی مجرّب مهیّا کرده است.
سایر خدمات و امکانات
امکاناتی از قبیل بهداری اختصاصی، فروشگاه مجازی کتاب و منابع آموزشی، اردوگاه فرهنگی تربیتی کوثر دستجرد، زائرسرای مشهد مقدس، «تالار بیداری اسلامی» با ظرفیت 1400 نفر ویژه همایشها و اجلاسیههای ملی و منطقهای، پایانه اختصاصی حمل و نقل درون شهری، برنامهریزی و انجام امور چاپ و نشر آثار اساتید و طلاب از سوی واحد انتشارات، برگزاری اردوهای متعدد زیارتی و سیاحتی (مشهد مقدس، پیادهروی اربعین، راهیان نور و... ) در کنار برنامههای آموزشی، همه و همه برای خدمت به طالبان علم در این مجموعه آماده شده است.
* این مجموعة شاخصِ حوزوی، امیدوار است با عنایات حضرت ولیعصر عجلالله تعالی فرجه، حمایتهای رهبر معظّم انقلاب اسلامی و مراجع عظام تقلید ادامالله ظلهم و بهرهگیری از اساتید و روشهای نوین آموزشی تربیتی با پشتوانهای غنی از تجربیات گذشته و اتّکا به مدیریتِ ستادیِ آشنا به مسائلِ روزِ مرتبط با حوزه زن و خانواده، در راهِ شناسایی، جذب و تربیت خواهرانِ مشتاق به فراگیری علوم اسلامی گامهای مؤثری بردارد. انشاءالله