به گزارش روابط عمومی و بینالملل، پنجاه و دومین نشست علمی پژوهشی جامعهالزهرا علیهاالسلام با موضوع «نقش علامه طباطبایی(ره) در احیاء فلسفه اسلامی و تأثیر آن در فهم قرآن و متون دینی» از سوی معاونت پژوهش جامعهالزهرا علیهاالسلام و با همکاری مرکز تخصصی حکمت اسلامی روز یکشنبه 27 آبان ماه در پژوهشگاه حضرت معصومه علیهاالسلام برگزار شد.
در این نشست که به مناسبت بزرگداشت علامه طباطبایی (۲۴ آبان ماه) و روز جهانی فلسفه (۳۰ آبان ماه) برگزار شد، آیتالله دکتر احمد بهشتی به عنوان سخنران و جناب آقای دکتر علی پور به عنوان دبیر علمی نشست حضور داشتند.
دکتر علی پور در این نشست، بزرگداشت مقام علامه طباطبایی (ره) را فرصتی برای شناخت بهتر این شخصیت ربانی و حکیم الهی و محرکی برای نیل به اهداف بلند آن دانست.
وی در ادامه به نقش حکمت در سعه وجودی و زندگی عملی پرداخت.
در ادامه نشست، آیتالله دکتر احمد بهشتی به تبیین نقش علامه (ره) در احیاء فلسفه اسلامی و تأثیر آن در فهم قرآن و متون دینی پرداخت.
عضو مجلس خبرگان رهبری بیان داشت: از نظر علامه (ره)، سه منبع برای رسیدن به معارف دینی وجود دارد: منبع اول، ظواهر قرآن است که دسترسی به آن، همگانی و عمومی است و انواع معارف، از آن قابل کسب است؛ مانند معارف فقهی، عملی، اعتقادی و غیره.
آیتالله بهشتی افزود: از نظر علامه(ره)، ظواهر قرآن، برای مردم حجت است و به تبع آن، سنت هم حجت است.
وی در ادامه گفت: قرآن کریم از نظر علامه طباطبایی(ره)، قابل تأویل است؛ اما نه به آن شیوهای که اهل سنت به آن قائلند.
نماینده مجلس خبرگان رهبری یادآور شد: روش اهل سنت، چنین است که هرگاه در برابر ظاهر قرآن، دلیلی وجود داشته باشد –مانند عقل، سنت، اجماع- ظاهر را حمل بر خلاف ظاهر میکنند؛ حال آنکه روش صحیحی نیست؛ بلکه باید با توجه به معارف بطنی قرآن و با مراجعه به سایر آیات آن را تاویل کرد، لذا شیوه تاویل و تفسیر علامه طباطبایی(ره)، قرآنی است.
آیتالله بهشتی ادامه داد: منبع دوم، راهی است که مخصوص بندگان خاص خداوند است؛ کسانی که از ما سوی الله میگذرند و تنها به خدا توجه دارند؛ این راه، همگانی و عمومی نیست و مخصوص انبیا و ائمه معصومین علیهمالسلام است که برگزیدگان خدا و مخلَصین هستند و خداوند متعال، هر چه بخواهد را به ایشان افاضه میکند.
وی در بیان دیدگاه علامه طباطبایی(ره) تفکر فلسفی و کلامی را، به عنوان منبع سوم برای وصول به معارف دینی، معرفی کرد که دسترسی به این منبع، مختص عالمان ربانی و حکیمان الهی است.
استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: از طریق تفکر فلسفی و کلامی، کلیاتی از معارف و دقایقی ازآنها به دست میآید. قرآن، نیز به مطالعه آیات آفاقی و انفسی و تفکر راجع به آن ها دعوت میکند، تا فرد از این طریق، به عقیده برسد؛ یعنی چنین نیست که ابتدا عقیده، پذیرفته و سپس مستدل شود. تفکر فلسفی و کلامی، جزئی از دین و تفکر مذهبی است.
آیتالله بهشتی در ادامه بیان داشت: تفکر، دو راه دارد، یکی، برهان که دارای مقدماتی عقلی، قطعی، کلی و ضروری است و راه دیگر، جدل که از مسلمات خصم در بحث، استفاده میشود.
وی درباره یکی از نقشهای علامه طباطبایی (ره) در فلسفه، چنین گفت: حکمت متعالیه صدرایی، گاهی دچار قبض و گرههایی میشود که علامه(ره) به بسط و حل این گونه موارد میپردازند.
نماینده مجلس خبرگان رهبری افزود: به عنوان مثال، در شبهه ای که درباره «خلود در عذاب» مطرح میشود، علامه(ره)، پاسخ دقیقی را برای رفع شبهه، ارائه میکنند و این، در حالی است که ملاصدرا نتوانست پاسخ صحیحی به آن بدهد.
آیتالله بهشتی با ذکر مثالهای دیگر نقش علامه را در رفع معضلات و شبهات عقلی برجسته دانست.
در پایان، پرسشهایی از سوی حاضران در جلسه مطرح شد و استاد بهشتی، پاسخهای لازم را ارائه داد.
نظرات