گروه علمی علوم و معارف حدیث شیعه

 

آشنایی با رشته علوم و معارف حدیث شیعه
نقش کلیدی و گسترده احادیث معصومان علیهم السلام در ایجاد و شکوفایی علوم مختلف اسلامی و تأثیر آن در زندگی فردی و تعالی جامعه انسانی انکارناپذیر است؛ به گونه‌ای که لقب «مادر علوم اسلامی» بر آن اطلاق می‌شود. . مقام معظم رهبری مدظله العالی می فرمایند: حدیث، مادر بسیاری از علوم اسلامی یا همه آنهاست.
برای اهمیت این رشته همین بس که امام باقر علیه السلام خطاب به فرزند گرامی شان امام صادق علیه السلام می فرمایند:‏ «يَا بُنَيَّ اعْرِفْ مَنَازِلَ الشِّيعَةِ عَلَى قَدْرِ رِوَايَتِهِمْ وَ مَعْرِفَتِهِمْ فَإِنَّ الْمَعْرِفَةَ هِيَ الدِّرَايَةُ لِلرِّوَايَةِ وَ بِالدِّرَايَاتِ‏ لِلرِّوَايَاتِ يَعْلُو الْمُؤْمِنُ إِلَى أَقْصَى دَرَجَاتِ الْإِيمَان‏». فرزندم، قدر و منزلت شیعیان را به میزان نقل روایتشان (از ما) و معرفتشان بسنج، همانا معرفت فقط درایه و فهم روشمند روایت (ما) است و فهم دقیق، عمیق، همه جانبه و روشمند از احادیث معصومین علیهم السلام باعث مى‏شود كه مؤمن، خود را به بلندترين قلّه‏هاى ايمان برساند.
توجه ویژه به موضوع زن در عرصه های مختلف دنیای امروز خصوصاً در حوزه خانواده، تربیت، سبک زندگی، و همچنین در عرصه‌های مختلف سیاسی - اجتماعی جامعه، وظیفه دانش پژوهان خواهر در حوزه علوم دینی و مراکز حوزوی مرتبط را در این زمینه دوچندان می کند. تا با تقویت بنیه علمی خود، بتوانند معارف ناب اسلام و مکتب اهل بیت علیهم السلام را از میراث به جا مانده از آنها (روایات ) در قالب و فرم دنیای امروز، به همه عرضه کنند. تا زمینه برای حضور معارف معصومین علیهم السلام در زندگی دینی در ابعاد مختلف فراهم گردد و انسان امروز که از موانع رشد و کمال رنج می‌برد بتواند به اهداف عالی الهی خود برسد.
با توجه به اهمیت این امر، نهاد مقدس جامعة الزهرا(سلام الله علیها ) برای تامین نیروهای علمی کارآمد در این زمینه، رشته «علوم و معارف حدیث شیعه» در مقطع تحصیلی سطح سه جامعه الزهراءسلام الله علیها راه‌اندازی نموده است تا ضمن شناخت مبانی، منابع و مسائل دانش‌های گوناگون حدیثی شیعه، توان تحقیق در حد تحلیل، بررسی و زمینه‌سازی جهت گسترش پژوهش‌های حدیثی (خصوصاً در حوزه‌های مرتبط با زن و خانواده) در خواهران طلبه ایجاد گردد.
راه‌اندازی این رشته، زمینه‌ساز تربیت اساتید و پژوهشگران آشنای با علوم و معارف حدیثی در حوزه‌های خواهران می‌باشد؛ چه این‌که رسالت حوزه در تربیت نیروی انسانیِ آشنا با علوم و معارف حدیثی و پاسخ به شبهات مطرح در جامعه و جهان را نیز تأمین می‌نماید.

تعریف رشته
• در مقطع سطح سه آموزشی– پژوهشی رشته «علوم و معارف حدیث شیعه» خواهران طلبه با مبانی، مكاتب، آراء، منابع، مسائل و روش‌های مربوط به این رشته در حد شناخت و تحلیل آشنا می‌شوند و توانایی پاسخ‌گویی به نیازهای علمی در سطح نیمه تخصصی این رشته را کسب کرده و پس از دفاع از پایان‌نامه، دانشنامه سطح سه رشته «علوم و معارف حدیث شیعه» را دریافت می‌کنند.

ضرورت‌ها
۱- اهمیت فوق‌العاده روایات، به عنوان یکی از مهمترین و اصیل ترین منابع اندیشه اسلامی؛
۲- نقش راهبردی حدیث به عنوان علم پایه، مولد و زیر بنای اصلی تمام دانش های اسلامی و اکثر دانش های انسانی ؛
۳- رسالت حوزه در تربیت اندیشمندان مسلط بر روایات، جهت تبیین، ترویج و دفاع از معارف اسلامی؛
۴- نیاز جامعه و نظام اسلامی به آموزش، تبیین و ترویج آموزه‌ها و معارف متعالی و حقه اهل بیت علیهم در مقابله با تهاجمات فکری؛
۵- استخراج و تبیین سبک زندگی روزآمد و مطابق با نیازهای عصر جدید بویژه در حوزه زن و خانواده براساس گنجینه های غنی به یادگار مانده از اهل بیت علیهم السلام؛

اهداف
۱. تعميق مباني اعتقادي و ايجاد زمينه تعالي معنوی و اخلاقي براساس معارف ناب اهل بیت علیهم السلام ؛
۲. آشنایی با سبک و مهارت زندگی براساس روایات اهل بیت علیهم السلام
۳. شناخت مبانی، مكاتب، آراء، مسائل و روش‌های مربوط به رشته؛
۴. توانایی دستیابی به متون احادیث شیعه و فهم دقیق و روشمند آنها؛
۵. شناخت شیوه استخراج معارف اهل‌بیتعلیهم السلام از متون حدیثی؛
۶. شناخت احادیث سره از ناسره و توان نقد سندی و متنی روایات؛
۷. آشنایی و انس با صحیفه ، نهج البلاغه و الکافی و ورود تخصصی به دریای بی کران معارف آنها؛
۸. شناخت منابع متقدم و متأخر حدیث و مهارت كاربرد شیوه¬های كهن و جدید در پژوهش¬های حدیثی؛
۹. شناخت تاریخچه، هندسه و نظام¬واره علوم و معارف حدیث؛
۱۰. آگاهی از گستره، اعتبار و جایگاه حدیث و نسبت آن با قرآن در نظام معرفت دینی.
۱۱. تقویت توان پژوهش در حد تحليل و بررسي تطبيقي مسائل مرتبط با رشته؛
۱۲. ایجاد توان پاسخگویی به نیازهای علمی و مسائل علوم و معارف حدیث شیعه در حد تحلیل، تبیین و ترویج؛
۱۳. ایجاد توان تدریس در دروس مرتبط با رشته درسطح دو و سطوح هم¬طراز؛
۱۴. آماده¬سازی برای ورود به مقاطع تحصیلی بالاتر؛

سياست‌ها
۱. تأكید بر استفاده از متون آموزشیِ اصلی، متقن، جامع و کاربردی در حد دوره؛
۲. اهتمام بر درك و بكارگیری متون و منابع در حد دوره؛
۳. توجه به اقتضائات و نقش محوری بانوان در تحكیم خانواده در محتوا و اجرای برنامه¬های درسی؛
۴. اهتمام به تعالی اخلاقی و معنوی طلاب؛
۵. توجه به تقویت استقلال فكری و اعتماد به نفس در مسایل علمی؛
۶. اولویت دادن به آموزش موضوعات اصلی رشته علوم و معارف حدیث شیعه؛
۷. تأكید بر توسعه‌ آموزش‌های پژوهش‌محور؛
۸. تأکید بر حفظ سنت¬های اصیل حوزوی ضمن بهره‌گیری از روش‌های كارآمد آموزشی به‌ویژه روش مشاركت فعال با استفاده از فناوری‌ها و روش‌های نوین و مؤثر در آموزش و پژوهش؛
۹. تأكید بر پویایی برنامه‌های آموزشی و پژوهشی و توجه به نیازهای روز؛
۱۰. توجه به استعدادسنجی طلاب در زمینه تحقیق، تبلیغ، تدریس و مدیریت در طول دوره؛
۱۱. جهت‌دهی محتوای دروس و فرآیند آموزش به سمت تولید دانش اسلامی.

زمینه‌های فعالیت فارغ‌التحصیلان
۱. تدریس در مدارس و مراکز تخصصی و آموزشی با محوریت علوم و معارف حدیث؛
۲. تحقیق و پژوهش در حوزه علوم و معارف حدیث شیعه با هدایت مراکز پژوهشی؛
۳.  فعالیت‌های تبلیغی و ارائه مشاوره در حوزه مباحث علوم و معارف حدیث شیعه؛
۴. امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر رشته‌های مرتبط حوزوی و دانشگاهی.

ارتباط با گروه علمی علوم و معارف حدیث شیعه
تلفن: ۰۲۵۱۳۲۱۱۲۶۹۶

ارتباط با جامعة الزهرا(س)