به گزارش روابط عمومی، نشست تخصصی «جنسیت و علوم قرآن» در پنجمین روز پیش رویداد پژوهشی پژوهشگاه مطالعات اسلامی جامعه الزهرا سلام‌الله‌علیها برگزار شد.

در این نشست، جناب آقای دکتر قاسم درزی عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی به تبیین موج های فمینیسم در غرب و جهان اسلام، رویکردهای فمینیستی به آیات قرآن و روایات اسلامی پرداخت.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی افزود: رویکردهای فمینیست‌های جهان اسلام به قرآن کریم شامل بازنگری آیات قرآن به منظور تصحیح روایات نادرست رایج، یادآوری آیاتی که به صراحت برابری زن و مرد دلالت دارند، ساختارشکنی آیاتی که ناظر به تفاوت زن و مرداند و تأثیر اندیشه مردسالاری در تفاسیر قدیم بودند.

درزی در ادامه با بیان اینکه در تفسیر قرآن کریم باید کل مفاهیم آیات در نظر گرفته شود، اظهار داشت: در مطالعات تفسیر قرآن کریم، ما باید به روح و کلیت قرآن کریم توجه داشته باشیم و خوانش کلی نگر از آیات داشته باشیم.

وی به چگونگی مواجهه فمینیست‌های اسلامی با آیات قرآن کریم اشاره کرد و در ادامه تصریح کرد: ما در قرآن کریم با زنان الگو روبرو هستیم که بحث خیلی مهمی است، اینکه متنی جنس زن را الگو برای مردان معرفی می‌کند، از اهمیت زیادی برخوردار است. حال آنکه ما متنی که زنی را به عنوان الگو و اسوه معرفی کند، به راحتی پیدا نمی کنیم، یا خطاب مستقیم به زن نوشته شده باشد، نیست چه به اینکه الگو معرفی شده باشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی در دامه به موضوع «علوم قرآنی و جنسیت» اشاره کرد و با بیان اینکه بحث جنسیت در علوم قرآن ظهور و بروز کرده است، گفت: علوم قرآن کریم تنوع زیادی دارند، برخی زبان شناختی هستند، برخی کاملا تاریخی هستند و برخی ارتباط آیات را نسبت به هم دارند، آیات قرآن کریم، طیف متنوعی از موضوعات را دارند که هر کدام به نحوی می‌توانند در فهم قرآن تأثیرگذار باشند.

درزی با بیان اینکه در بخشی از آیات قرآن کریم، مباحث جنسیتی مطرح  می‌شود، به تشبیه (تصویرپردازی‌ها) و جنسیت اشاره کرد و افزود: تصویرپردازی در برخی آیات به شیوه های مختلف ارائه شده است، مثلا تشبیه بلیغ مانند «ازواجه امهاتهم»، بر اساس محسوس و معقول بودن طرفین مانند «هن لباس لکم و انتم لباس لهن»، تشبیه مقلوب مانند «و لیس الذکر کالانثی» و تشبیه در مقام مدح یا ذم در آیه شریفه «یا نساءالنبی لستن کاحد من النساء» که این تشبیه ها ظرفیت جنسیتی دارند و تصویرپردازی هایی که در آیات قرآن کریم اتفاق می افتد، از مباحث پردامنه هستند.

وی با اشاره به قصص قرآن کریم، خاطرنشان کرد: در داستان‌هایی که در قرآن کریم مطرح می‌شود، رویکرد مردانه و زنانه دیده  می‌شود و رویکرد زنانه در قصص قرآن کریم جایگاه بالایی دارد، ما زنان الگو را در قصص داریم که می توان به آنها پرداخت و قصص ظرفیت خوبی برای ما در حوزه جنسیت هستند.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی به مباحث کنایه و تعریض، عنوان کرد: در آیات قرآن کریم، بسیار از زبان کنایی استفاده  می‌شود، مثلا این زبان کنایی را در ماجرای خلقت می بینیم، بسیاری از مفاهیم و موضوعات مرتبط با جنسیت در قرآن کریم از باب کنایه مورد نظر قرار گرفته است.

درزی همچنین به مباحث عام و خاص، محکم و متشابه، سبب نزول، حقیقت و مجاز، معربات، منطوق و مفهوم، مقدم و مؤخر، ناسخ و منسوخ در مطالعات جنسیت و علوم قرآن اشاره کرد.

تصویر خبر